JavaScript Nedir?
Web sayfalarını daha etkileşimli ve dinamik hale getirmek için kullanılan bir programlama dilidir. Basitçe söylemek gerekirse, bir kullanıcı web sitesine girdiğinde tıklamalar, kaydırmalar veya form doldurmalar gibi etkileşimleri JavaScript sayesinde gerçekleştirebilir.
HTML sayfanın iskeletini oluşturur, CSS bu iskeleti süsler ama JavaScript sayfaya hareket ve mantık kazandırır. Örneğin bir “Tıkla ve aç” menü, uyarı kutuları ya da otomatik kayan görsellerin hepsi JavaScript ile yapılır.
Nasıl Çalışır?
JS kodları, tarayıcı tarafından çalıştırılır. Yani kullanıcı bir web sitesine girdiğinde, o sayfanın içinde yazılmış JS kodları tarayıcı tarafından okunur ve anında çalıştırılır. Bu sayede kullanıcı, sayfa yenilenmeden bazı işlemleri yapabilir.
Tarayıcıların içinde JavaScript motorları vardır. Örneğin Google Chrome tarayıcısında V8 motoru bulunur. Bu motor, yazdığın JavaScript kodlarını alır ve makinenin anlayabileceği dile çevirir.
JS kodları genellikle <script> etiketleri içinde HTML sayfasına gömülür ya da ayrı bir .js dosyası olarak dışarıdan çağrılır.
Ne İçin Kullanılır?
- Web sayfalarını dinamik hale getirmek
- Form kontrolleri yapmak (Boş bırakılmış alanları uyarma vb.)
- Kullanıcı etkileşimlerine tepki vermek
- Slaytlar, pop-up’lar, animasyonlar hazırlamak
- Oyunlar ve interaktif uygulamalar geliştirmek
- Node.js ile sunucu tarafında uygulama geliştirmek
- Mobil uygulama, masaüstü uygulama hatta yapay zekâ entegrasyonları
Öğrenmesi Zor Mu?
Hayır, temelleri oldukça kolaydır. Değişkenler, koşullar, döngüler gibi temel programlama kavramlarını öğrendikten sonra gerisi pratikle gelir. Ayrıca internette bolca kaynak ve örnek mevcut. Başlangıç için yalnızca bir internet tarayıcısı ve basit bir metin editörü yeterli olur.
Neler Yapılabilir?
- İnteraktif web siteleri
- Tek sayfa uygulamalar (SPA)
- Gerçek zamanlı sohbet sistemleri
- Online oyunlar
- Mobil uygulamalar (React Native gibi araçlarla)
- Masaüstü yazılımlar (Electron ile)
- API ile veri çekme ve gönderme
- Otomasyon ve bot yazımı
Sonuç
JS, sadece web için değil, yazılım dünyasının birçok alanında kullanılan çok yönlü ve güçlü bir programlama dilidir. Basit bir tıklama olayından, büyük çaplı uygulamalara kadar her şeyi mümkün kılar. Bu yüzden yazılım dünyasında yer almak isteyen herkesin JavaScript öğrenmesi büyük bir avantaj sağlar.