HTTP (Hypertext Transfer Protocol), web tarayıcınızla internetteki sunucular arasında bilgi alışverişi yapmayı sağlayan bir iletişim protokolüdür. Web’de bir sayfa açmak istediğinizde tarayıcınız HTTP üzerinden bu sayfanın içeriğini sunucudan ister. Sunucu da verileri yine HTTP kullanarak geri yollar. Yani, internet üzerindeki tüm sayfa görüntüleme işlemlerinin temelinde HTTP vardır.
Nasıl Çalışır?
HTTP, “istek-yanıt” mantığıyla işler. Bu süreçte:
- Tarayıcı bir istek gönderir.
Örneğin, siz Google.com’a gitmek istediğinizde, tarayıcınız “Google’ın ana sayfasını gönder” anlamına gelen bir HTTP isteği yollar. - Sunucu yanıt verir.
Sunucu, bu isteği alır ve karşılık olarak HTML, CSS, JavaScript gibi sayfa içeriğini içeren bir yanıt gönderir. - Tarayıcı gelen verileri işler.
Gelen yanıt tarayıcı tarafından yorumlanır ve karşınıza web sayfası olarak çıkar.
Bu sistem sayesinde, her tıklamada veya her sayfa yenilemede görünmez bir iletişim gerçekleşir.
HTTP İstek Türleri
HTTP’de farklı amaçlara yönelik komutlar (metotlar) kullanılır. En yaygın olanlar:
- GET: Bir kaynağı (örneğin bir web sayfası) sunucudan almak için kullanılır.
- POST: Sunucuya veri göndermek için kullanılır (örneğin bir form doldurduğunuzda).
- PUT: Var olan bir veriyi güncellemek için kullanılır.
- DELETE: Belirli bir kaynağı silmek için kullanılır.
Her biri farklı amaçlara hizmet eder ama hepsi aynı temel prensibe dayanır: Tarayıcı bir şey ister, sunucu karşılık verir.
HTTP ve HTTPS Arasındaki Fark
Sıkça karşılaşılan bir durum da “HTTP” ile “HTTPS” farkıdır. HTTPS, HTTP’nin şifrelenmiş versiyonudur. “S” harfi “Secure” yani güvenli anlamına gelir. HTTPS, bilgilerinizin üçüncü kişiler tarafından görülmesini engeller. Özellikle banka, e-ticaret gibi alanlarda HTTPS kullanımı zorunludur.
Neden Önemlidir?
HTTP olmasaydı, web sitelerine erişemezdik. Sayfalar tarayıcımıza iletilemezdi. HTTP, internetin altyapısında çalışan sessiz bir işçidir. Her sayfa açıldığında, her bağlantıya tıklandığında devreye girer ama çoğu zaman fark edilmez. İşin teknik boyutunu kullanıcıya hissettirmeden yürütür.
Özetle
HTTP, internetin temel taşlarından biridir. Web sayfalarını görüntülememizi sağlar. Tarayıcı ile sunucu arasında köprü kurar. Hızlıdır, basittir ve dünya genelinde kullanılan standart bir sistemdir. Bu sistem sayesinde milyonlarca web sitesi, milyarlarca kullanıcıya sorunsuz şekilde hizmet verebilir.